De schildklier

De schildklier is een kleine vlindervormige klier aan de voorzijde van de hals.
Hij bevindt zich net voor het strottenhoofd tegen de luchtpijp aan.
Dit piepkleine orgaan van 20 gram kan desastreuze effecten op onze gezondheid hebben als het niet functioneert zoals het hoort.

Want is de schildklier ontregeld dan heeft het invloed op onze totale stofwisseling.
Daarbij gaat het om energie, mineralen, maar ook hoe effectief afvalstoffen worden afgebroken.

Schildklierfuncties

De schildklier is vooral bekend vanwege zijn rol in de stofwisseling.
Deze klier regelt de energieaanmaak uit voeding en onze zuurstof in iedere lichaamscel.

Maar onze schildklier regelt nog heel veel meer.
Vandaar dat een onder-activiteit veel impact kan hebben op onze kwaliteit van leven.

De schildklier heeft bijvoorbeeld een rol als thermostaat van het lichaam, maar speelt ook een rol bij de pompkracht van het hart en de aanmaak van neurotransmitters.

De schildklier zorgt voor

• Een constante, optimale temperatuur en bestendigheid tegen temperatuurschommelingen
• De energieaanmaak op celniveau en daarmee op onze totale vitaliteit
• De pompkracht van ons hart en een normale vaatverwijding
• De aanmaak van neurotransmitters als; serotonine, dopamine, adrenaline
• Enzymen die de snelheid en effectiviteit van de spijsvertering regelen
• De ontwikkeling van de foetus of baby
• De groeisnelheid van kinderen
• De aanleg van myelineschedes en de aanmaak van nieuwe neuronen in onze hersenen
• Onze vruchtbaarheid

Celgezondheid

Bij uiteenlopende klachten, van hartklachten tot onvruchtbaarheid, wordt steeds vaker de oorzaak in een verstoorde schildklierfunctie gevonden.
Dat komt ook omdat de basis van onze totale gezondheid (vitaliteit) begint bij een optimale energieproductie.
En daar heeft de schildklier veel invloed op.

Bij een te lage lichaamstemperatuur werken onze enzymen niet meer naar behoren.

Bij elke graad afwijking van de optimale temperatuur loopt de enzymcapaciteit in onze cellen met 10 tot 20 procent terug.
En daarmee daalt de energieaanmaak en reparatiekracht in onze cellen.

Bovendien brengt elk probleem met de energieaanmaak op celniveau een hormonaal probleem met zich mee.
Want de grondstof van al onze (geslachts) hormonen wordt in onze mitochondriën – de energiefabriekjes van de cellen – aangemaakt.

Wetende dat een gezonde schildklier een hoofdrol speelt bij de energieaanmaak van onze cellen, begrijpen we ook hoe een te trage schildklier bijvoorbeeld het herstel bij hartaandoeningen kan
belemmeren. Want daar is immers nog meer energie voor nodig!

En daardoor komen herstel en reparatie in het gedrang.

De schildklier maakt twee soorten hormonen aan

T4 (thyroxine) en T3 (thyronine)

Wat is het verschil tussen die twee?

T3 activeert de stofwisseling

Het zet cellen in het lichaam aan om te groeien en te ontwikkelen.
Ook regelt het de ‘verbranding’ waardoor het hart, de longen, organen en spieren op de juiste temperatuur blijven.

T3 kan ons zogenaamde ‘bruin vet’ (vetweefsel dat rijk is aan mitochondrieën) activeren wat overtollige vetten en suikers omzet in warmte.

T4 is inactief en dient als een voorraad

Met het enzym dejodase kan het T4 worden omgezet in T3.
Elke cel in ons lichaam kan uit T4 het activerende T3 aanmaken en dit gebeurt naar behoefte van het lichaam.
Maar ruim 80 procent van de aanmaak vindt plaats in de lever.

De symptomen van een traagwerkende schildklier

Hoe weet u nou of uw schildklier te traag werkt?
De ervaring is dat zeer veel mensen – 40 procent van de vrouwen tijdens en na de overgang – rondlopen met de kenmerken van een onder-actieve schildklier.

Het lastige is dat een onderactiviteit van de schildklier in veel gevallen niet in het bloed aantoonbaar is.
Dat komt omdat de schildklier op zich niet ‘aangedaan’ is.
Soms is het wel meetbaar via onderzoek van de urine en/of door middel van een temperatuurtest.

Daarom is het belangrijk om de symptomen te kennen

• Verlaagde ochtendtemperatuur
• Vermoeidheid door de verminderde energieaanmaak
• Obstipatie ondanks een verder gezonde voeding- en leefstijl
• Depressie (zonder logische oorzaak en/ of die niet reageert op medicatie)
• Droge/ruwe huid
• Gebrekkige wenkbrauwgroei
• Krakende/hese stem
• Vocht vasthouden (kenmerkend is dat bij oogleden en in het gezicht)

De schildklier is vaak niet het primaire probleem

Regelmatig is de schildklier niet het primaire probleem, maar het gevolg van iets anders, zoals uitputting van de bijnieren door

• Langdurige (oxidatieve) stress
• Auto-immuunziekten
• Insulineresistentie
• Oestrogeendominantie
• Progesteron
• Testosterontekort
• Of een niet ontdekt jodiumtekort

Ook bij chronische (laaggradige) ontstekingen zien we vaak dat de schildklier trager gaat werken.
Alleen door de oorzaak te achterhalen en deze te behandelen, is de schildklier weer te activeren.

Totaalaanpak

Omdat een niet goed functionerende schildklier alle hormoonsystemen beïnvloedt, en dit ook omgekeerd geldt, is een totaalaanpak van hormonen de beste manier om weer richting een gezonde
schildklierwerking te komen.

Leefstijl speelt hierin een belangrijke rol

Roken, chronische en/of oxidatieve stress, een microbiële onbalans in de darm, insuline-resistentie, metabool syndroom, diabetes, leveroverbelasting, laaggradige ontstekingen, voedingstekorten; alles beïnvloedt de schildklierfunctie.

Het mooie is wel aan veel van deze factoren kunt u zelf iets doen!

Voeding

U kunt uw schildklier namelijk optimaal voeden door te kiezen voor een dieet met ruim voldoende groenten en fruit.
Idealiter ligt de inname van groente een stuk hoger dan de aanbevolen 250 gram per dag.
Mijn advies is minimaal 500 gram per dag, verdeeld over alle maaltijden.

Rust en regelmaat

Onze schildklier is gebaat bij rust en regelmaat.
Stuur aan op zoveel mogelijk regelmaat wat betreft eet-, slaap-, rust- en actiemomenten.

Omega 3, vitamine A & D

Orgaanvlees is uit de gratie geraakt.
Toch kan af en toe biologisch orgaanvlees, van bijvoorbeeld kippen die hebben losgelopen, een goede keuze zijn.
Ze bevatten namelokl zowel omega 3 als vitamine A & D én B12!

Jodium

Jodium is nodig voor veel processen in ons lichaam.
Daarom is een adequate jodiuminname (gesteld op 150 mcg per dag voor volwassenen) van groot belang.

Roken, een zoutarm dieet, vegetarische of veganistische voeding en topsport vergroten uw behoefte aan jodium.
Voldoende Vitamine B12, selenium en zink zijn nodig om jodium op te nemen.

Om aan uw jodiumbehoefte te voldoen, zou u twee tot drie keer per week iets uit zout water moeten eten.
Zoals zeewieren/ algen of zoutwatervis.
JOZO- en bakkerszout bevatten ruim voldoende jodium. Tegenwoordig wordt het brood niet perse meer gejodeerd.

Maar liever haalt u jodium uit een diversiteit aan gezonde voedingsstoffen zoals;

• Ei
• Zeewier
• Witte vis
• Garnalen
• Witte bonen
• Aardappel in de schil
• Aangevuld met kwalitatief goed zeezout

Experimenteer niet zo maar met jodiumsupplementen.
Excessieve jodiuminname kan ook tot schildklierproblemen leiden.
Vooral tot auto-immuunziekten van de schildklier.

Wees bedacht op teveel goitrogene stoffen;

• Soja (met uitzondering van tamari, shoyu en tempé)
• Mosterd
• Pinda’s
• Pngeroosterde pijnboompitten
• Rauwe cassave
• Lijnzaad
• Rauwe koolsoorten

Bovenstaande voedingsmiddelen bevatten zogenaamde goitrogene stoffen.
Dit zijn ‘antinutriënten’ die – bij overmaat – de werking van de schildklier kunnen belemmeren, doordat ze de opname van zink, jodium en selenium remmen.
Voedselbereiding zoals koken, verhitten en fermenteren vermindert deze werking grotendeels.

Voldoende B12

Om jodium op te kunnen nemen, heeft men voldoende vitamine B12 nodig.
Ook is B12 samen met selenium, zink, magnesium en ijzer nodig om het pre-hormoon T4 daadwerkelijk om te zetten in T3.
En dat is wat in elke cel zo belangrijk is voor de energieaanmaak.

Vitamine C

Vitamine C helpt (via de omzetting naar tyrosine) de aanmaak van T4.
Wie niet veel producten met vitamine C eet, doet er goed aan dit te verhogen via de voeding en te suppleren.

Stress vergroot onze behoefte aan vitamine C.
Ook maakt stress ons ‘grootverbruiker‘ van eiwitten, B-vitamines, magnesium en zink.

Selenium

Zonder selenium wordt ons schildklierhormoon T4 niet omgezet in de actieve T3-vorm.
Iemand van 70 kilo heeft minimaal 200 mcg selenium per dag nodig voor een optimale schildklierfunctie.

Mensen met (chronische) ontstekingen moeten extra opletten.
Deze ontstekingen ‘vreten’ namelijk ook veel selenium, waardoor de schildklier het onderspit delft.
Selenium zit tegenwoordig steeds minder in onze voeding. Dit heeft te maken met de verarming van onze bodem.
Andijvie is een groente waar we voorheen selenium uit haalde.

Ook onze huid heeft voldoende selenium nodig om gezond te zijn net als zink overigens.

De schildklier en onze huid

Myxoedeem (vochtophoping in de huid)

Zowel bij een te snelle als te trage schildklier kan myxoedeem worden veroorzaakt.
Daarbij accumuleren eiwitafvalstoffen als indrukbare bulten in de huid, welke een afdruk laten zien als bijvoorbeeld een sok wordt uitgedaan.